Kiedy byłem dzieckiem moi rodzice przynosili do domu wypłatę w kopertach. Comiesięczny rytuał był taki sam. Pieniądze trafiały na poszczególne „kupki”: to na opłaty, to na życie, to na buty itp. Dzisiaj już wiem, że każda z tych „kupek” była mentalnym kontem, czyli szufladką jaką tworzymy sobie w głowie. Po co? Pieniądze nie są „ometkowane” zatem sami je sobie „metkujemy”, ponieważ tak jest nam łatwiej funkcjonować.
„Co trzeci klient TFI przed zakupem jednostek uczestnictwa zwraca uwagę na to jakie wyniki fundusz osiągnął w ciągu kwartału, półrocza czy roku. Badanie (przeprowadzone przez Instytut Homo Homini na zlecenie Deutsche Banku - Extra Puls Biznesu, październik 2014) pokazuje, że niemal 31% Polaków preferuje fundusz dla którego potencjalne ryzyko będzie na akceptowalnym poziomie.” [Puls Biznesu, październik 2014]
Podczas jednego ze szkoleń objaśniałem zebranym (a byli to ludzie reprezentujący różne branże) na czym polega działanie procentu składanego. Pewna pani powiedziała: „A ja nie wierzę, że inwestując 300-400 zł miesięcznie za 30-40 lat będę miała milion złotych”. „I bardzo słusznie- powiedziałem – ponieważ to nie jest kwestia wiary, tylko… matematyki”. Wystarczy wrzucić te dane do arkusza kalkulacyjnego, a przekonamy się, że to prawda. Jednak zatrzymajmy się na tym skąd bierze się ten brak wiary.
Ciekawe? Wystarczy poczytać poradniki w gazetach, które pełne są takich porad. Dopiero w drugiej kolejności oszczędzanie związane jest z odkładaniem pieniędzy na jakiś cel. Niestety dla większości naszych rodaków ten cel jest nieokreślony. Ludzie zapytani na co oszczędzają, mówią „na wszelki wypadek” lub „na czarną godzinę”. Trzeba przyznać, że takie podejście nie ułatwia oszczędzania. Ale czym w takim razie jest inwestowanie?
Słowa te możemy czasem usłyszeć, nawet od bliskiej osoby. I bynajmniej nie miał to być komplement. Jednak czy wiesz, że jest coś takiego jak ”dobry” materializm? Tak, dobry materializm, to taki który polega na traktowaniu dóbr jako narzędzi pozwalających na osiągniecie celów pozamaterialnych. Zły materializm, to posiadanie dóbr jako cel sam w sobie. Miriam Tatzel wyodrębniła 4 typy konsumentów, będące pochodną skrzyżowania natężenia materializmu (stosunek do rzeczy) z podejściem do wydawania pieniędzy (stosunek do pieniędzy).
Zyski jakie osiągamy inwestując w akcje, fundusze inwestycyjne bądź inne instrumenty finansowe, wprawiają nas w zadowolenie i sprawiają, że rozpiera nas duma. Chcielibyśmy aby to uczucie pozostało w nas jak najdłużej. Tymczasem, jak pamiętamy ze szkoły, istnieje w przyrodzie takie zjawisko jak prawo regresji do średniej.