Rozpoznawalność

https://www.youtube.com/watch?v=wt-wwaVBicY

Tak, ten sympatyczny kosmita to Alf. W jednym z odcinków serialu, Alf grał na giełdzie. Mało tego, odnosił sukcesy! Na pytanie czym kieruje się dobierając spółki do portfela, stwierdził że kupuje tylko te firmy, których nazwy brzmią tak samo jak nazwy świąt państwowych na Melmac – jego rodzimej planecie:). Jak widać Alf jako punktu odniesienia użył tego co było mu znane.

W psychologii występuje zjawisko zwane efektem czystej ekspozycji. Polega ono na tym, iż czujemy się lepiej kiedy mamy do czynienia z zjawiskami/bodźcami już nam znanymi. Jak mówi psycholog Robert Zajonc: „Powtarzanie się doświadczenia jest samo w sobie źródłem przyjemności. Nasz nastrój się poprawia, a przyjemność zaczyna towarzyszyć wszystkiemu co znajduje się w pobliżu„. I nawet jeżeli wydaje nam się, że fakt lubienia czegoś jest naszym świadomym wyborem, to badania pokazują, że nasze preferencje są skutkiem naszych doświadczeń (tych świadomych jak i tych nieświadomych).

A w jaki sposób efekt czystej ekspozycji wpływa na decyzje inwestycyjne? Cóż, jeżeli ludzie wybierają rzeczy, które są im znane, to kiedy mamy do wyboru dwie opcje obarczone ryzykiem, a o jednej z nich wiemy więcej niż o drugiej, to wybierzemy tę bardziej znaną (rozpoznawalną). Ta tendencja sprawia, że inwestujemy większe środki w akcje rodzimych firm niż wskazywałaby na to teoria dywersyfikacji portfela. Co więcej, inwestorzy są bardziej optymistyczni w przewidywaniach dla swoich krajowych rynków niż dla rynków zagranicznych. Ta skłonność do inwestowania w akcje znanych im spółek sprawia, że zbyt optymistycznie oceniają je pod względem poziomu zwrotu i ryzyka. Natomiast akcje nieznane są ocenianie zbyt pesymistycznie.

Może się tu pojawić jeszcze dodatkowe zagrożenie. Pracownicy, którzy uczestniczą w programach emerytalnych, często są namawiani przez swoich przełożonych, aby inwestowali pieniądze w akcje własnego pracodawcy. Jest to o tyle niebezpieczne, że jeżeli twój zakład pracy upadnie, to zostaniesz bez pracy i bez środków na emeryturę.