Efekt wyniku a brak wyników
Efekt wyniku to skłonność do oceny decyzji na podstawie finalnego rezultatu. Bez analizy czy ten rezultat nie był, aby dziełem przypadku. I teraz, jeżeli rezultat jest pozytywny, wówczas ...
Inwestor poinformowany
Kim jest i w jaki sposób działa inwestor poinformowany? Inwestor poinformowany ma szybki dostęp do informacji. Charakteryzuje go nadmierna pewność własnej wiedzy i umiejętności, ma tendencję do obrony własnego ego i nie jest wolny od błędów atrybucji. Często przecenia on precyzję własnych prognoz.
Argumentum ad ignorantiam
en łaciński tytuł to nazwa argumentu odwołującego się do ignorancji. Zjawisko to występuje wówczas, gdy stwierdzamy, że coś jest prawdą (lub fałszem), ponieważ nie jesteśmy w stanie podać przeciwstawnej argumentacji. Nie znamy prawdy, zatem zakładamy, że każde wyjaśnienie będzie dobre. Takiemu mistycznemu myśleniu łatwo się poddać kiedy zestawimy to co wiemy na pewno, z ogromem wiedzy, której zapewne nigdy nie będziemy w stanie zgłębić.
heart and brain tug of war rope, 3d illustration
Paradoks Ellsberga
Specjalista wywiadu wojskowego Daniel Ellsberg, który wcześniej zajmował się psychologią eksperymentalną na Harvardzie, w latach sześćdziesiątych opublikował informacje dotyczące swojego zaskakującego odkrycia, które nazwano paradoksem Ellsberga.
Samospełniająca się przepowiednia
Już w 1928 roku socjolog W.I. Thomas stwierdził, że jeżeli ludzie definiują jakieś sytuacje jako rzeczywiste, stają się one dla nich rzeczywiste poprzez swoje konsekwencje. Albowiem kiedy staramy się przewidywać przyszłe zdarzenia, jednocześnie przyjmujemy wiele założeń odnoszących się do teraźniejszości.
SONY DSC
Czym jest apofenia?
Czy czasem wydaje ci się, że niektóre zbiegi okoliczności są tak niewiarygodne, że nie sposób nie przypisać im jakiegoś głębszego sensu? Bywa, prawda? Tymczasem zbiegi okoliczności są powszechną częścią życia. Nawet te najbardziej nieprawdopodobne. To twój umysł dopiero nadaje im znaczenie. Czy zdarza ci się w chaosie lub ciągu przypadkowych zdarzeń dostrzegać sens, którego w istocie tam nie ma? Jeżeli ta przypadłość dotyka cię w miarę często, to być może padłeś ofiarą apofenii.
Kto wie lepiej, ekspert czy algorytm?
Ekonomista z Princeton, Orley Ashenfelter pokazał w jaki sposób proste statystyki są w stanie pokonać prognozy ekspertów. Profesor Ashenfelter, jako miłośnik wina pokusił się o przewidywanie przyszłych cen win bordowskich na podstawie informacji dostępnych w roku ich produkcji. Możliwość przewidywania cen jest o tyle istotna, że inwestorzy kupują wina licząc na zwyżkę ich wartości w przyszłości.
Zasada dostępności psychicznej
Mieszkańców Stanów Zjednoczonych zapytano, czy więcej ich rodaków umiera z powodu zaatakowania przez rekina czy z powodu uderzenia kawałkiem rozbitego samolotu? Większość odpowiadała, że z powodu ataku rekina. I mylili się. Według amerykańskich statystyk prawdopodobieństwo śmierci od uderzenia kawałkiem rozbitego samolotu jest 30-krotnie większe niż w wyniku ataku rekina.